دیوان عالی کشور، عالیترین مرجع قضایی است که صلاحیتها و وظایفی را به عهده دارد که یکی از آنها حل اختلاف است. برای پاسخ به سؤال موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور چیست؟ باید بدانیم که حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور یکی از روشهای قانونی برای رسیدگی به اختلافات در یک کشور است و تصمیمات این دیوان، قطعی و غیر قابل تغییر است. در این مقاله سعی داریم پروندههایی که دیوان عالی میتواند آنها را بررسی کند و مواردی که حل اختلاف آنها به عهده دیوان عالی کشور است را برای شما بیان کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
بررسی موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور
موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور عبارتند از:
- اگر اختلاف در صلاحیت بین دادگاههای عمومی دو حوزه قضایی از دو استان باشد با توجه به تبصره ذیل ماده 27 ق.آ.د. مدنی موضوع در صلاحیت دیوان عالی کشور است.
- در صلاحیت بین دادگاههای انقلاب اسلامی، دادگاههای نظامی و دادگاههای تجدیدنظر از حوزه دو استان، حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور صورت میگیرد.
- حل اختلاف در صلاحیت بین دادگاههای مختلف دو حوزه قضایی از یک استان با دیوان عالی کشور است.
- اگر در صلاحیت بین دادگاههای عمومی، انقلاب و نظامی یک استان اختلاف ایجاد شود، دیوان عالی کشور آن را حل میکند.
- در صورت وجود اختلاف در مورد صلاحیت بین دیوان عالی کشور و دادگاه تجدیدنظر استان، نظر دیوان عالی کشور لازم الاتباع است.
- در پاسخ به سؤال موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور چیست؟ باید بگوییم به موجب ماده 46 قانون دیوان عدالت اداری هر گاه در صلاحیت بین دیوان عدالت اداری و محاکم دادگستری اختلاف ایجاد شود، دیوان عالی کشور وظیفه حل آن را دارد.
برای کسب بهترین نتایج در دیوان، استفاده از وکیل دیوان عالی کشور یکی از موثرترین اقداماتی است که میتوانید انجام دهید.
دیوان عالی کشور به چه پروندههایی رسیدگی میکند؟
بر اساس اصل ۱۶۱ قانون اساسی، پروندههایی با موضوعات زیر، در دیوان عالی کشور قابلیت تجدید نظرخواهی دارند و به آنها توسط وکیل پایه یک دادگستری رسیدگی میشوند:
- جرایمی که مجازات قانونی آنها، اعدام رجم و صلب حیات است. مانند: جرم محاربه، زنای محصن و محصنه و فساد فی الارض
- جرمهایی که قصاص نفس یا قصاص عضو، مجازات قانونی آن هاست. به عنوان مثال اگر فردی به علت قطع کردن دست دیگری به عمد در دادگاه متهم شود و دادگاه به جای قصاص حکم پرداخت دیه را صادر کند، شاکی میتواند برای اعتراض و تجدید نظر خواهی، به دیوان عالی کشور درخواست دهد.
- بررسی اتهامات و جرایم مرتکب شده توسط مقامات عالی رتبه کشور، از جمله: جرمهای مرتکب شده توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قضات، استانداران، وزرا، فرمانداران و… که در دیوان عالی کشور مورد بررسی قرار میگیرد.
علاوه بر موادی که در رابطه با موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور چیست؟ بیان شد، به طور کلی احکام قابل بررسی در دیوان عالی کشور به دو بخش تقسیم میشود:
- احکامی که در مرحله بدوی صادر شدهاند.
- احکامی که در دادگاه تجدید نظر صادر شدهاند.
حل اختلاف صلاحیت بین شعب دیوان عدالت اداری توسط دیوان عالی کشور
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مصوبهای مجوز استفاده از کارشناسان جهت اعلام نظر در امور تخصصی را به دیوان عدالت اداری دادند و تصویب کردند که مرجع حل اختلاف در صلاحیت بین شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضائی، دیوان عالی کشور بوده که یکی از پاسخهای سؤال موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور چیست؟ است. نمایندگان در یک جلسه علنی گزارش کمیسیون قضائی و حقوقی در مورد طرح اصلاح قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری را مورد بررسی قرار دادند و مواد ۷، ۹،13 و 14 طرح را تصویب کردند که به شرح زیر است:
ماده 7: دیوان میتواند جهت اعلام نظر در امور تخصصی، حسب مورد از کارشناسانی در رشتههای مختلف که دارای مدرک کارشناسی با حداقل ۱۰ سال سابقه یا دارای مدرک کارشناسی ارشد با حداقل ۵ سال سابقه کار رشته مورد نیاز هستند، بدون ایجاد تعهد استخدامی استفاده نماید. آییننامه نحوه به کارگیری و پرداخت حق الزحمه این افراد ظرف شش ماه پس از ابلاغ این قانون به پیشنهاد رئیس دیوان به تصویب رئیس قوه قضائیه میرسد.
ماده 9: واحدهای اجرای احکام زیر نظر رئیس دیوان انجام وظیفه میکنند. قضات اجرای احکام از بین دادرسان و یا مستشاران قضائی توسط رئیس دیوان انتخاب میشوند.
ماده 13: ماده (۱۴) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود.
ماده 14: در موارد اختلاف در صلاحیت، بین شعب بدوی و تجدید نظر، رأی شعبه تجدید نظر و در موارد اختلاف در صلاحیت بین شعب و هیأت تخصصی، نظر هیأت تخصصی و در موارد اختلاف بین شعب و هیأت عمومی، نظر هیأت عمومی متبع است.
تبصره: مرجع حل اختلاف در صلاحیت بین شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضائی، دیوان عالی کشور است. شعبه رسیدگیکننده در دیوان عالی کشور پس از اخذ نظر مشورتی نماینده قضائی رئیس دیوان که از بین قضات دیوان عدالت اداری انتخاب میشود، در موضوع اتخاذ تصمیم میکند. نماینده مذکور مکلف است ظرف یک ماه از زمان درخواست، نظر مشورتی خود را اعلام کند. درصورت عدم اعلام نظر مشورتی، شعبه دیوان عالی کشور مجاز به اتخاذ تصمیم است.
ماه 14: در ماده (۱۵) قانون عبارت «و انفصال مستنکف» حذف میشود.
خلاصه مطلب
دیوان عالی کشور عالیترین مرجع قضایی است که وظایفی مانند نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم، ایجاد وحدت رویه قضایی، حل اختلاف در صلاحیت و تعیین مرجع صالح و… را بر عهده دارد. بر اساس این وظایف، موارد حل اختلاف توسط دیوان عالی کشور چیست؟ را بیان کردیم که به طور کلی در دادگاههای هم عرض در دو حوزه قضایی، دادگاههای عمومی، انقلاب، نظامی و تجدید نظر در حوزه دو استان مختلف حل اختلاف مینماید؛ همچنین احکامی که در مرحله بدوی و احکامی که در دادگاه تجدید نظر صادر شدهاند توسط این دیوان مورد بررسی قرار میگیرد. در صورت وجود هر گونه ابهام میتوانید سؤالات خود را در بخش کامنتها مطرح نمایید.
سؤالات متداول
احکام قابل بررسی در دیوان عالی کشور به چند بخش تقسیم میشود؟
احکامی که در مرحله بدوی صادر شدهاند.
احکامی که در دادگاه تجدید نظر صادر شدهاند.
بررسی اتهامات و جرایم مرتکب شده توسط مقامات عالی رتبه کشور در کجا مورد بررسی قرار میگیرد؟
دیوان عالی کشور